KỲ THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐH QUỐC GIA HÀ NỘI PHẦN THI TƯ DUY ĐỊNH TÍNH ( Đề 7 )
Cài đặt đề thi
Vui lòng cài đặt đề thi trước khi làm bài
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi Chưa xóm mạc đã bắt đầu ngọn gió Thổi không yên suốt dọc dài lịch sử Qua đất đai và đời sống con người. Gió gieo tung những hạt giống trên tay Giọt nước mắt mau khô, tiếng gọi đò vọng mãi Vầng trán với bể khơi chung gió ấy Ở nơi đâu cũng tới được chân trời. Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi Như tiếng gọi ngàn đời không khuất phục Đất nước giống như con thuyền xuyên gió mạnh Những mối tình trong gió bão tìm nhau. (Lưu Quang Vũ, trích Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, NXB Văn học, 2002)
Câu 1
Xác định nội dung chính của đoạn thơ trên.
Câu 2
Câu thơ ''Chưa xóm mạc đã bắt đầu ngọn gió'' gợi liên tưởng tới điều gì?
Câu 3
Xác định biện pháp tu từ có trong hai câu thơ sau: ‘‘Gió gieo tung những hạt giống trên tay Giọt nước mắt mau khô, tiếng gọi đò vọng mãi’‘
Câu 4
Đâu là cách hiểu đúng của câu thơ ''Đất nước giống như con thuyền xuyên gió mạnh''?
Câu 5
Nêu giá trị nghệ thuật tiêu biểu nhất của đoạn trích?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau ‘‘Anh Mịch nhăn nhó, nói: - Lạy ông, ông làm phúc tha cho con, mai con phải đi làm trừ nợ cho ông nghị, kẻo ông ấy đánh chết. Ông lý cau mặt, lắc đầu, giơ roi song to bằng ngón chân cái lên trời, dậm dọa: - Kệ mày, theo lệnh quan, tao chiếu sổ đinh, thì lần này đến lượt mày rồi - Cắn cỏ con lạy ông trăm nghìn mớ lạy, ông mà bắt con đi thì ông nghị ghét con, cả nhà con khổ. - Thì mày hẹn làm ngày khác với ông ấy, không được à? - Đối với ông nghị, con là chỗ đầy tớ, con sợ lắm. Con không dám nói sai lời, vì là chỗ con nhờ vả quanh năm. Nếu không, vợ con con chết đói. - Chết đói hay chết no, tao đây không biết, nhưng giấy quan đã sức, tao cứ phép tao làm, đứa nào không tuân, để quan gắt, tao trình thì rũ tù. - Lạy ông, ông thương phận nào con nhờ phận ấy. - Mặc kệ chúng bay, tao thương chúng bay, nhưng ai thương tao. Hôm ấy mày mà không đi, tao sai tuần đến gô cổ lại, đừng kêu.’‘ (Nguyễn Công Hoan, Tinh thần thể dục)
Câu 6
Xác định tình huống truyện trong đoạn trích trên?
Câu 7
Ngôn ngữ giao tiếp trong văn bản thể hiện:
Câu 8
Hoàn cảnh của gia đình anh Mịch là
Câu 9
Từ ''song'' trong ''roi song'' có nghĩa là:
Câu 10
Cụm từ nào sau đây dùng để thể hiện việc ông lí chỉ làm theo lệnh quan trên?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau ‘‘Ao thu lạnh lẽo nước trong veo, Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo. Sóng biếc theo làn hơi gợn tí, Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.’‘ (Nguyễn Khuyến, Câu cá mùa thu)
Câu 11
Không gian được gợi tới trong văn bản trên là
Câu 12
Nghệ thuật tiêu biểu nhất trong đoạn trích trên là
Câu 13
Từ ''lạnh lẽo'' trong câu thơ đầu tiên gợi tới tâm trạng nào của nhân vật trữ tình?
Câu 14
Trong đoạn trích, từ câu thơ nào, ta có thể thấy sự xuất hiện của yếu tố con người?
Câu 15
Đâu KHÔNG phải là tác dụng của vần ''eo'' được sử dụng trong đoạn trích trên?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau ‘‘Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp Con thuyền xuôi mái nước song song Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả Củi một cành khô lạc mấy dòng.’‘ (Huy Cận, Tràng giang, Ngữ văn 11, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2021)
Câu 16
Hình ảnh ''củi một cành khô'' trong đoạn thơ trên gợi liên tưởng tới điều gì?
Câu 17
Xác định âm hưởng chính được thể hiện trong đoạn thơ trên.
Câu 18
Nếu hình ảnh ‘‘củi một cành khô’‘ được thay thế bằng ‘‘cánh bèo trôi dạt’‘ thì sức gợi cảm của câu thơ sẽ thay đổi như thế nào?
Câu 19
Xác định nội dung chính của đoạn thơ trên.
Câu 20
Đoạn thơ đã thể hiện đặc trưng phong cách gì của thơ Huy Cận?
Câu 21
Đọc đoạn trích sau: (1) ‘‘Sao anh không về chơi thôn Vĩ? (2) Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên (3) Vườn ai mướt quá xanh như ngọc (4) Lá trúc che ngang mặt chữ điền. (5) Gió theo lối gió mây đường mây (6) Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay (7) Thuyền ai đậu bến sông trăng đó (8) Có chở trăng về kịp tối nay?’‘ (Hàn Mặc Tử, Đây thôn Vĩ Dạ, Ngữ văn 11, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019) Phương thức biểu đạt chính ở khổ thơ đầu tiên của đoạn trích là gì?
Câu 22
Xác định thao tác lập luận chính trong văn bản sau: ‘‘Nguyên tố cơ bản của sinh mệnh là thời gian. Thời gian là một chuỗi con số khô khan đơn điệu nhưng lại thần kì. Muốn đem chuỗi số này đến một môi trường tốt để phát huy tới cực điểm, đòi hỏi phải học được cách giải tổng hợp. Từ phép cộng trừ nhân chia bậc tiểu học tới phép phân giải nhân thức bậc trung học, lại tới phép hàm số và vi tích phân của bậc đại học, khái niệm toán học đã được thăng cấp, tuổi tác của bản thân cũng tăng lên, sự lí giải cuộc đời cũng dần dần phức tạp. Hằng số và biến số của cuộc đời dù khó giải và nắm vững, nhưng con đường đời nói chung đều phải dựa vào viêc vận dụng phép giải tổng hợp bốn phép tính cộng trừ nhân chia. ‘‘
Câu 23
Đọc đoạn trích sau: ‘‘(1) Ngày thứ nhất - ai biết đích ngày nào - chữ tôi xuất hiện trên thi đàn Việt Nam, nó thực bỡ ngỡ. (2) Nó như lạc loài nơi đất khách. (3) Bởi nó mang theo một quan niệm chưa từng thấy ở xứ này: quan niệm cá nhân. (4) Xã hội Việt Nam từ xưa không có cá nhân. (5) Chỉ có đoàn thể: lớn thì quốc gia, nhỏ thì gia đình. (6) Còn cá nhân, cái bản sắc của cá nhân chìm đắm trong gia đình, trong quốc gia như giọt nước trong biển cả. (7) Cũng có những bậc kỳ tài xuất đầu lộ diện. (8) Thảng hoặc họ cũng ghi hình ảnh họ trong văn thơ và thảng hoặc trong văn thơ thì họ cũng dùng đến chữ tôi để nói chuyện với người khác. (9) Song dầu táo bạo đến đâu họ cũng không một lần nào dám dùng chữ tôi để nói chuyện với mình, hay - thì cũng thế - với tất cả mọi người. (10) Mỗi khi nhìn vào tâm hồn họ hay đứng trước loài người mênh mông, hoặc họ không tự xưng, hoặc họ ẩn mình sau chữ ta, một chữ có thể chỉ chung nhiều người. (11) Họ phải cầu cứu đoàn thể để trốn cô đơn. (12) Chẳng trách gì tác phẩm họ vừa ra đời, đoàn thể đã dành làm của chung, lắm khi cũng chẳng thèm ghi tên của họ. (13) Ở phương Tây, nhất là từ khi có đạo Thiên chúa không bao giờ cá nhân lại bị rẻ rúng đến thế. ‘‘ (Hoài Thanh, Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2000, Tr. 45-46) Thao tác lập luận chính của đoạn trích là gì?
Câu 24
Xác định phép liên kết câu có trong đoạn sau: Nhưng nghệ sĩ không những ghi lại cái đã có rồi mà còn muốn nói một điều gì mới mẻ. Anh gửi vào tác phẩm một lá thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào đời sống chung quanh. (Tiếng nói của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi)
Câu 25
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi: ‘‘Những trưa vắng, tôi tự hỏi mình đã đi đến đâu, đi xa đến tận nơi nào, để những ngày tháng tuổi thơ lại xa xôi và khó với đến thế? Tôi thèm cái ‘‘nghèo’‘ thuở trước, tôi thèm cái cảnh đi ăn trực nhà hàng xóm khi hết cơm. Tôi nhớ những người bạn thời ấu thơ, giờ chẳng biết họ ở đâu nữa? Cô bạn thân thiết vô cùng ngày bé, trả tôi một nụ cười xã giao nhàn nhạt khi trưởng thành gặp lại. Những con người nơi ấy đều đã đi tìm một điều gì đó và chẳng thể nhớ nhau. Mẹ cũng không còn đủ thời gian để hát ru. Tất cả chỉ văng vẳng ở một miền kí ức nào đó. Ngày mà muốn gặp mọi người, tôi sẽ mở cửa chạy ra ngoài thay vì mở máy tính và điện thoại, dường như ngủ lại mãi mãi trong tâm trí của tôi. Bao thương nhớ, xa vời mãi mãi …’‘ (Minh Mẫn, Thức dậy trên mái nhà, NXB Văn học, 2014) Đoạn trích trên sử dụng phương thức biểu đạt chính nào?
Câu 26
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: ‘‘(1) Hôm nay, trời nhẹ lên cao, (2) Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn... (3) Lá hồng rơi lặng ngõ thuôn, (4) Sương trinh rơi kín từ nguồn yêu thương. (5) Phất phơ hồn của bông hường, (6) Trong hơi phiêu bạt còn vương máu hồng. (7) Nghe chừng gió nhớ qua sông, (8) E bên lau lách thuyền không vắng bờ. (9) - Không gian như có dây tơ, (10) Bước đi sẽ đứt, động hờ sẽ tiêu. (11) Êm êm chiều ngẩn ngơ chiều, (12) Lòng không sao cả, hiu hiu khẽ buồn…’‘ (Xuân Diệu, Chiều, Tuyển tập Tự lực văn đoàn (tập III), NXB Hội Nhà văn, 2004) Phong cách ngôn ngữ chính được sử dụng trong bài thơ là gì?
Câu 27
Xác định thành phần biệt lập trong câu sau: Ôi Tổ quốc! Đơn sơ mà lộng lẫy!
Câu 28
Xác định lỗi sai trong câu văn sau: Phan Bội Châu đã dùng ngòi bút của mình để tố cáo sự dã man của thực dân Pháp nhưng ông đã kêu gọi thực hiện nhiều hoạt động đấu tranh.
Câu 29
Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp/hoặc ngữ nghĩa/logic/phong cách. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra các thống kê về việc chỉ số tia cực tím (UV) đã bắt đầu gây hại cho cơ thể và cần có những biện pháp để bảo vệ sức khỏe.
Câu 30
Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp/hoặc ngữ nghĩa/logic/phong cách. Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành khuyên nhủ các cơ sở giáo dục tổ chức các hoạt động tư vấn tâm lý, tăng cường hoạt động thể chất, giáo dục kỹ năng, củng cố, bù đắp kiến thức trước khi dạy kiến thức mới, phân nhóm học sinh để hỗ trợ hiệu quả trong những ngày đầu học sinh quay trở lại trường.
Câu 31
Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp, ngữ nghĩa, lô-gích, phong cách… Ngày được đứng vào đội hình những người cùng phấn đấu vì một lí tưởng cao đẹp là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời Tố Hữu.
Câu 32
Chọn một từ có nghĩa KHÔNG cùng nhóm với các từ còn lại.
Câu 33
Chọn từ/cụm từ thích hợp nhất để điền vào chỗ trống dưới đây: Sống một cuộc đời đầy màu sắc không có nghĩa là ăn mặc ……………. từ đầu đến chân, mà là sống đúng với bản thân và thể hiện con người thực của bạn.
Câu 34
Đọc trích văn sau và trả lời câu hỏi: ‘‘Lao xao chợ cá làng ngư phủ Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng Dân giàu đủ khắp đòi phương.’‘ (Nguyễn Trãi, Cảnh ngày hè, Ngữ văn 10, tập một, NXB Giáo dục Hà Nội, 2018) Từ ‘‘dắng dỏi’‘trong đoạn thơ trên được hiểu là:
Câu 35
Dòng nào dưới đây KHÔNG phải là ca dao?
Câu 36
Câu ca dao nào dưới đây sử dụng biện pháp nói quá?
Câu 37
Sự tổ chức thanh điệu, cách ngắt nhịp, thủ pháp đối trong câu thơ ''Tài cao phận thấp chí khí uất'' (Tản Đà) có tác dụng như thế nào trong việc biểu hiện nội dung của câu thơ?
Câu 38
Tác phẩm nào sau đây của Nguyễn Trãi được coi là ''Bông hoa nghệ thuật đầu mùa của thơ ca Tiếng Việt''?
Câu 39
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi: ‘‘Nhưng khi khung cửi đóng xong, Cám ngồi vào dệt, lúc nào cũng nghe thấy tiếng khung cửi rủa mình: Cót ca cót két, Lấy tranh chồng chị, Chị khoét mắt ra. Thấy vậy, Cám sợ hãi vội về nhà mách mẹ. Mẹ nó bảo đốt quách khung cửi rồi đem tro đi đổ cho rõ xa để được yên tâm. Về đến cung, Cám làm như lời mẹ nói. Nó mang tro đi đổ ở lề đường cách xa hoàng cung. Từ đống tro bên đường lại mọc lên một cây thị cao lớn, cành lá sum sê. Đến mùa, cây thị chỉ đậu được có một quả, nhưng mùi thơm ngát tỏa ra khắp nơi.’‘ (Nguyễn Đổng Chi, Tấm Cám, Ngữ văn 10, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016) Ý nghĩa biểu tượng của quả thị trong đoạn trên là gì?
Câu 40
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: ‘‘Bà lão khẽ thở dài ngửng lên, đăm đăm nhìn người đàn bà. Thị cúi mặt xuống, tay vân vê tà áo đã rách bợt bà lão nhìn thị và bà nghĩ: Người ta có gặp bước khó khăn, đói khổ này, người ta mới lấy đến con mình. Mà con mình mới có vợ được… Thôi thì bổn phận là mẹ, bà đã chẳng lo lắng được cho con… May ra mà qua khỏi được cái tao đoạn này thì thằng con bà cũng có vợ, nó yên bề nó, chẳng may ra ông giời bắt chết cũng phải chịu chứ biết thế nào mà lo cho hết được?’‘ (Kim Lân, Vợ nhặt, Ngữ văn, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019) Theo bà lão, điều gì sẽ xảy ra nếu gia đình qua được ‘‘cái tao đoạn này’‘?
Câu 41
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: ‘‘Ta đã di chuyển được nó’‘, ông lão nói. ‘‘Ta đã di chuyển được nó rồi’‘. Lúc này lão lại thấy xây xẩm mặt mày nhưng vẫn gượng hết sức bình sinh ra mà kéo con cá khổng lồ. Mình di chuyển được nó, lão nghĩ. Có lẽ lần này mình sẽ tóm được nó. Kéo đi, tay ơi, lão thầm giục. Hãy đứng vững, đôi chân kia. Tỉnh táo vì tao, đầu à. Hãy tỉnh táo vì tao. Bọn mày chưa bao giờ bại trận. Lần này ra sẽ lật được nó. (Hemingway, Ông già và biển cả, Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018) Tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ trong đoạn trích trên là:
Câu 42
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi: ‘‘Nhà em có một giàn giầu, Nhà anh có một hàng cau liên phòng Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông, Cau thôn Đoài nhớ trầu không thôn nào?’‘ (Tương tư, Nguyễn Bính, Ngữ văn 11, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017) Xác định biện pháp tu từ nghệ thuật nào được sử dụng trong câu thơ sau: ‘‘Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông’‘?
Câu 43
Cụm từ ‘‘người thiết tha lòng’‘ trong câu thơ ‘‘Cảnh buồn người thiết tha lòng’‘ (Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ) hiểu cho đúng và sát nghĩa là lòng người
Câu 44
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi: ‘‘Và chúng tôi một thứ quả trên đời Bảy mươi tuổi mẹ mong chờ được hái Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi Mình vẫn còn một thứ quả non xanh.’‘ (Mẹ và quả, Nguyễn Khoa Điềm) Đoạn trích trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 45
Lời giải thích nào sau đây về khái niệm ‘‘luân lí’‘ KHÔNG đúng với quan niệm của Phan Châu Trinh trong bài diễn thuyết Về luân lí xã hội ở nước ta?
Câu 46
Tác phẩm nào tiêu biểu cho văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc trong thời gian người hoạt động ở nước ngoài vào những thập niên đầu thế kỉ XX?
Câu 47
Việc đặc biệt nhấn mạnh vào sự ‘‘dốt nát’‘ về xã hội luân lí của ‘‘người mình’‘ như vậy không nhằm mục đích gì (Về luân lí xã hội của nước ta, Phan Châu Trinh)?
Câu 48
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi: ‘‘Trung Nguyên đã xây dựng một thương hiệu cao cấp trong thị trường đang phát triển. Vào những năm 90, thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam mới chỉ 250 USD (số thống kê vào năm 2011 là 1. 200 USD), nhưng Trung Nguyên đã chọn chiến lược phát triển thương hiệu cao cấp với mong muốn thu hút thị trường trong nước cũng như xuất khẩu. Để làm được điều này, trước tiên Trung Nguyên cần phải thuyết phục người tiêu dùng nội địa sử dụng sản phẩm cao cấp, cũng như thuyết phục thị trường quốc tế rằng Việt Nam có thể sản xuất những loại cà phê cao cấp và chất lượng không thua kém ‘‘các tay chơi lớn’‘. Đặng Lê Nguyên Vũ tin rằng, người Việt có thể sản xuất được những loại cà phê sành điệu, chất lượng cao và giá cả hợp lý. Thế là vào những năm 1990, nhãn hiệu Trung Nguyên ra đời với một nhà máy và một chuỗi quán cà phê. Đưa ngành cà phê Việt Nam vượt ra khỏi mặc cảm là cà phê chất lượng thấp, giá rẻ.’‘ (Trích Bí quyết thành công của ông chủ Trung Nguyên, Báo Vietnet, 19/5/2014) Hình ảnh ‘‘các tay chơi lớn’‘ trong đoạn trích nói về điều gì?
Câu 49
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: ‘‘Theo quy định của nhà Nguyễn, các công chúa đến tuổi 16 thì phải tìm nơi để gả. Song nhiều công chúa đã ngoài 20 tuổi mà vẫn chưa có nơi có chốn. Nguyên nhân chủ yếu là do trong Hoàng tộc có tang. Với các đám tang như vua, hoàng phi, hoàng thái phi mất, thời gian để tang là ba năm. Hoàng gia thì đông nên đám tang cũng lắm, nhiều khi có đại tang liên tục, khiến hàng loạt công chúa đã đến tuổi lấy chồng nhưng chuyện cưới xin đành ‘‘ách’‘ lại. Ví dụ như vào năm 1846, dưới thời Vua Thiệu Trị, Thuận Thiên Cao Hoàng hậu (vợ thứ của Vua Gia Long, thuộc hàng bà nội của đương kim hoàng đế) qua đời. ngay năm sau, chính vua Thiệu Trị cũng băng hà. Nghĩa là những công chúa chưa lấy chồng từ trước năm 1846 sẽ phải đợi đến năm 1850 mới được hạ giá.’‘ (Lý Nhân Phan Thứ Lang, Nam Phương - Hoàng hậu cuối cùng, NXB Thế giới, 2020) Ý nào sau đây diễn tả đúng nội dung xuất hiện trong đoạn trích?
Câu 50
Đối tượng hướng đến của văn bản Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1 – 12 – 2003 của Cô-phi An-nan là
