✕
  1. Trang chủ
  2. danh-gia-nang-luc
  3. dhqg-ha-noi
  4. KỲ THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐH QUỐC GIA HÀ NỘI PHẦN THI TƯ DUY ĐỊNH TÍNH ( Đề 6 )

KỲ THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐH QUỐC GIA HÀ NỘI PHẦN THI TƯ DUY ĐỊNH TÍNH ( Đề 6 )

Cài đặt đề thi
Thời gian làm bài

Vui lòng cài đặt đề thi trước khi làm bài

Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
‘‘Hành tinh thứ năm rất lạ. Nó là cái bé nhất trong số các hành tinh. Ở đấy chỉ đủ chỗ cho một cây cột đèn và một người thắp đèn. Cậu hoàng tử nghĩ mãi nhưng không thể nào hiểu được tại sao, đâu đó trong bầu trời, trên một hành tinh không nhà cửa, không dân cư, lại có một cây cột đèn và một người thắp đèn để làm chi. Tuy vậy cậu em vẫn nghĩ thầm:
– Có lẽ người này là vô lý. Tuy thế ông ta còn ít vô lý hơn ông vua, ít vô lý hơn gã khoác lác, ít vô lý gã tư sản, ít vô lý hơn gã nát rượu. Khi ông ta thắp cây đèn của mình, như là ông ta làm sinh thêm một ngôi sao hay một bông hoa. Khi ông ta tắt cây đèn, ông ta giúp bông hoa hay ngôi sao ấy ngủ. Ấy là một công việc rất đẹp chứ. Việc ấy mới thật sự là có ích vì nó đẹp.
Khi đến gần tinh cầu, cậu em kính trọng chào người thắp đèn:
– Chào ông. Tại sao ông vừa tắt đèn đi đó?
– Điều lệnh mà, - người thắp đèn trả lời. – Chúc cậu một ngày tốt lành.
– Điều lệnh là cái gì vậy?
Và ông ta lại thắp đèn lên.
– Nhưng tại sao ông vừa lại thắp đó?
– Điều lệnh mà - người thắp đèn trả lời.
– Tôi không hiểu – cậu hoàng tử nói.
– Có gì mà hiểu, - người thắp đèn nói. - Điều lệnh là điều lệnh. Chúc cậu một ngày tốt lành.
Rồi ông ta tắt cây đèn.
Và ông ta rút chiếc mùi soa kẻ ô vuông đỏ của ông thấm mồ hôi trên trán.
– Nghề của ta làm đây thật kinh khủng. Xưa kia dễ chịu hơn. Sáng ta tắt, chiều ta thắp. Phần ngày còn lại ta nghỉ, phần đêm còn lại ta ngủ...
– Nhưng sau đó điều lệnh thay đổi sao?
– Điều lệnh không thay đổi - người thắp đèn nói. - Bi kịch là chỗ này đây! Cứ mỗi năm hành tinh này lại dần dần quay nhanh hơn, thế mà điều lệnh không thay đổi!
(Saint Exupery, Hoàng tử bé, NXB Kim Đồng, 2017, tr 60-61)
Câu 1 Vì sao cậu hoàng tử nghĩ rằng người thắp đèn trên hành tinh thứ năm là người ''vô lý''?
Câu 2 Tại sao người làm công việc thắp đèn cần thực hiện theo ''điều lệnh''?
Câu 3 Tại sao người thắp đèn cảm thấy công việc của ông ta ngày càng khó khăn hơn?
Câu 4 Câu nào sau đây nêu đúng ý nghĩa của câu chuyện giữa hoàng tử bé và người thắp đèn?
Câu 5 Theo lời của người thắp đèn, điều gì khiến một công việc đơn giản trở nên phức tạp hơn?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
‘‘… (1) Vì những lẽ trên, chúng tôi, Chính phủ Lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, trịnh trọng tuyên bố với thế giới rằng:
(2) Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. (3) Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần, lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.’‘
(Hồ Chí Minh, trích Tuyên ngôn độc lập, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục, tr. 41)
Câu 6 Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn trích trên.
Câu 7 Ý nào sau đây đưa ra nhận xét đúng về giọng điệu của đoạn trích trên?
Câu 8 Cụm từ ’‘Chính phủ Lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa’‘ là thành phần nào trong câu?
Câu 9 Để thực hiện được việc đấu tranh bảo vệ nền độc lập dân tộc, theo Bác, điều gì phải đặt lên hàng đầu?
Câu 10 Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
‘‘Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương.’‘
(Nguyễn Trãi, Cảnh ngày hè)
Câu 11 Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?
Câu 12 Từ ''lao xao'' thuộc loại từ nào?
Câu 13 Âm thanh trong văn bản được miêu tả
Câu 14 Xác định thể loại của đoạn thơ trên.
Câu 15 Hai câu thơ cuối đã sử dụng yếu tố nghệ thuật nào?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
‘‘(1) Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,
(2) Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng;
(3) Đây mùa thu tới - mùa thu tới
(4) Với áo mơ phai dệt lá vàng.’‘
(Xuân Diệu, Đây mùa thu tới)
Câu 16 Câu ''Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang'' được sử dụng biện pháp tu từ nào?
Câu 17 Từ ''đìu hiu'' trong văn bản, có thể thay thế bằng từ nào sau đây?
Câu 18 Vì sao tác giả lại sử dụng dấu ‘‘-’‘ (dấu gạch ngang) trong câu (3)?
Câu 19 Từ ''mơ phai'' trong cụm từ ''áo mơ phai'' nghĩa là gì?
Câu 20 Ý nào sau đây thể hiện chính xác nhất phong cách nghệ thuật của tác giả?
Câu 21 Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
(1) ‘‘Mắt là cơ quan thị giác của con ngươi. Trên thực tế, mắt có thể ‘‘truyền thần’‘ được là do sự nở to hoặc thu nhỏ của con ngươi, sự chuyển động của nhãn cầu, sự khép mở của mi mắt cũng như cái nhìn chăm chú hay lướt qua…
(2) Năm 1960 - 1964, nhà khoa học Walter Rudolf Hess cùng các đồng nghiệp đã tiến hành thí nghiệm với một chú mèo và phát hiện ra rằng, khi mèo bị thức ăn hay đồ chơi kích thích thì con ngươi của mắt chúng mở to ra. Về sau, họ tiếp tục tiến hành một loạt công trình nghiên cứu về mối quan hệ giữa sự biến đổi của con ngươi ở mắt người với sự biểu lộ tư tưởng và tình cảm. Họ phát hiện ra rằng, những kích thích làm cho con người buồn chán có tác dụng thu nhỏ con ngươi của mắt lại, còn những kích thích làm cho con người phấn chấn có tác dụng làm cho con ngươi của mắt nở to. Khi hoảng sợ hoặc phấn khởi tột độ, con ngươi của mắt họ giãn nở gấp bốn lần lúc bình thường. Do đó, các chuyên gia nhất trí nhận định rằng: Sự biến đổi của con ngươi ở mắt người là tiêu chí của hoạt động hệ thống thần kinh trung ương. ‘‘
(Thế Trường, Bùi Sao, Tâm lí và sinh lí (trích), NXB Dân Trí, 2015)
Thao tác lập luận chính của đoạn trích trên là gì?
Câu 22 Đọc đoạn trích sau:
‘‘(1) Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. (2) Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. (3) Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. (4) Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. (5) Tới cái thác rồi. (6) Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xoá cả một chân trời đá. (7) Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, hình như mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. (8) Mặt hòn đá nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này. (9) Mặt sông rung rít lên như tuyếc-bin thuỷ điện nơi đáy hầm đập. (10) Mặt sông trắng xoá càng làm bật rõ lên những hòn những tảng mới trông tưởng như nó đứng nó ngồi nó nằm tuỳ theo sở thích tự động của đá to đá bé. (11) Nhưng hình như Sông Đà đã giao việc cho mỗi hòn. (12) Mới thấy rằng đây là nó bày thạch trận trên sông. (13) Đám tảng đám hòn chia làm ba hàng chặn ngang trên sông đòi ăn chết cái thuyền một cái thuyền đơn độc không còn biết lùi đi đâu để tránh một cuộc giáp lá cà có đá dàn trận địa sẵn. (14) Hàng tiền vệ, có hai hòn canh một cửa đá trông như là sơ hở nhưng chính hai đứa giữ vai trò dụ cái thuyền đối phương đi vào sâu nữa, vào tận tuyến giữa rồi nước sóng luồng với đánh khuỷu quật vu hồi lại (15) Nếu lọt vào đây rồi mà cái thuyền du kích ấy vẫn chọc thủng được tuyến hai, thì nhiệm vụ của những boong-ke chìm và pháo đài đá nổi ở tuyến ba phải đánh tan cái thuyền lọt lưới đá tuyến trên, phải tiêu diệt tất cả thuyền trưởng thuỷ thủ ngay ở chân thác. ‘‘
(Nguyễn Tuân, Người lái đò sông Đà, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2021)
Đoạn văn trên sử dụng phương thức biểu đạt chính là gì?
Câu 23 Xác định thao tác lập luận chính trong văn bản sau:
‘‘Nguyên tố cơ bản của sinh mệnh là thời gian. Thời gian là một chuỗi con số khô khan đơn điệu nhưng lại thần kì. Muốn đem chuỗi số này đến một môi trường tốt để phát huy tới cực điểm, đòi hỏi phải học được cách giải tổng hợp.
Từ phép cộng trừ nhân chia bậc tiểu học tới phép phân giải nhân thức bậc trung học, lại tới phép hàm số và vi tích phân của bậc đại học, khái niệm toán học đã được thăng cấp, tuổi tác của bản thân cũng tăng lên, sự lí giải cuộc đời cũng dần dần phức tạp. Hằng số và biến số của cuộc đời dù khó giải và nắm vững, nhưng con đường đời nói chung đều phải dựa vào viêc vận dụng phép giải tổng hợp bốn phép tính cộng trừ nhân chia. ‘‘
Câu 24 Xác định phép liên kết câu có trong đoạn sau:
Nhưng nghệ sĩ không những ghi lại cái đã có rồi mà còn muốn nói một điều gì mới mẻ. Anh gửi vào tác phẩm một lá thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào đời sống chung quanh.
(Tiếng nói của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi)
Câu 25 Xác định phép liên kết câu có trong đoạn sau:
Nhưng bên cạnh cái mạnh đó cũng tồn tại không ít cái yếu. Ấy là những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học ‘‘thời thượng’‘, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề. Không nhanh chóng lấp những lỗ hổng này thì thật khó bề phát huy trí thông minh vốn có và không thể thích ứng với nền kinh tế mới chứa đựng đầy tri thức cơ bản và biến đổi không ngừng.
(Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới, Vũ Khoan)
Câu 26 Đâu KHÔNG phải đặc trưng cơ bản của phong cách ngôn ngữ sinh hoạt?
Câu 27 Xác định một từ/cụm từ SAI về mặt ngữ nghĩa/ ngữ pháp/logic/ phong cách.
Chảy máu chất xám là khái niệm ám chỉ sự di cư của lực lượng lao động được đào tạo, có kỹ năng cao từ nước nghèo sang các nước giàu.
Câu 28 Xác định thành phần biệt lập trong câu sau:
Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười. Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
Câu 29 Từ chỉ tình thái ‘’với’’ trong câu: ‘‘Giúp tôi với, lạy Chúa!’‘ thuộc nhóm nào và có ý nghĩa gì?
Câu 30 Xác định một từ/cụm từ SAI về mặt ngữ nghĩa/ ngữ pháp/logic/ phong cách.
Khảo cổ văn minh cổ điển chủ yếu khai thác thông tin từ những vật thể đã từng bay trên bầu trời, ví dụ như xác máy bay, tên lửa bỏ hoang hay vũ khí hàng không.
Câu 31 Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp, ngữ nghĩa, lô-gích, phong cách…
Bài thơ ‘‘Chiều tối’‘ cho thấy tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, ý chí vượt qua hoàn khắc nghiệt của nhà thơ chiến sĩ Hồ Chí Minh.
Câu 32 Chọn một từ mà nghĩa của nó KHÔNG cùng nhóm với các từ còn lại.
Câu 33 Chọn từ/cụm từ thích hợp nhất để điền vào chỗ trống trong câu dưới đây:
Ông Chu Ngọc Anh - Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội vừa ký ban hành Quyết định số 5450/QĐ-UBND về việc đặt tên và ……… độ dài một số đường, phố và công trình công cộng trên địa bàn toàn thành phố.
Câu 34 Chọn một từ mà nghĩa của nó KHÔNG cùng nhóm với các từ còn lại.
Câu 35 Chọn một từ mà nghĩa của nó KHÔNG cùng nhóm với các từ còn lại.
Câu 36 Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi:
‘‘(1) Nhưng tôi có cách của tôi, không ai chịu ban cho tôi cơ hội thì tôi tự tạo ra.
(2) Tôi đến gần những cái mắc áo đính chặt vào tường khi cả nhà đi vắng. (3) Và dùng mõm ủi một chiếc ghế con vào sát tường.
(4) Trên đó, tôi nhảy chồm chồm. (5) Vẫn hoàn toàn tuyệt vọng. (6) Khi tôi nhảy lên, mõm tôi và những chiếc lai quần không quá xa nhau. (7) Chỉ cách một gang tay. (8) Có khi chỉ nửa gang.
(9) Nhưng nửa gang tay phù du đó, tôi biết là khoảng cách vời vợi cho đến chừng nào tôi lớn thêm chút nữa.
(10) Hôm đó, tôi đánh vật với độ cao mệt nhoài, chẳng được tích sự gì.
(11) Cuối cùng, như có ai thắp nến dưới da tôi. (12) Lòng tự ái của tôi được đốt cháy. (13) Cú nhảy cuối cùng, tôi phóng bằng tất cả sức lực mà tôi vét được đến gam cuối cùng.
(14) Tôi táp được chiếc quần. (15) Nó và tôi cùng rơi xuống.
(Nguyễn Nhật Ánh, Tôi là Bêtô, NXB Trẻ, 2017)
Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu (12): ‘‘Lòng tự ái của tôi được đốt cháy.’‘?
Câu 37 Từ trong ngoặc trong câu sau đây sử dụng biện pháp tu từ gì?
Nghe dào dạt bốn mươi triệu miền Nam đang tỉnh thức
Không! Ba mươi triệu ‘’Kim Cương’’ của thiên hà Tổ quốc
Không! Hàng triệu ‘’Ngôi Sao Sáng’’ anh em đang chiếm lĩnh bầu trời
Hứa một mùa gặt lớn ngày mai
Câu 38 Tác giả nào dưới đây KHÔNG cùng nhóm với các tác giả còn lại?
Câu 39 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Trong những dòng sông đẹp ở các nước mà tôi thường nghe nói đến, hình như chỉ có sông Hương thuộc về một thành phố duy nhất. Trước khi về đến vùng châu thổ êm đềm, nó đã là một bản trường ca của rừng già, rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn, và cũng lúc nó trở lên dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên giữa rừng. Giữa lòng Trường Sơn, sông Hương đã sống một nửa cuộc đời của mình như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại. Rừng già đã hun đúc cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng.’‘
(Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018)
Hình ảnh ‘‘Trước khi về đến vùng châu thổ êm đềm, nó đã là một bản trường ca của rừng già, rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn, và cũng lúc nó trở lên dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên giữa rừng. ‘‘ thể hiện vẻ đẹp độc đáo nào của sông Hương?
Câu 40 Trong Vợ nhặt, từ nào sau đây chỉ ra đúng tâm trạng ban đầu của bà cụ Tứ khi thấy Tràng đưa cô vợ nhặt về nhà?
Câu 41 Tác phẩm Hồn Trương Ba, da hàng thịt thuộc thể loại
Câu 42 Tác phẩm Chinh phụ ngâm ra đời trong bối cảnh lịch sử, văn hóa xã hội nào?
Câu 43 Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.’‘
(Tế Hanh, Quê hương, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2007)
Hai câu thơ đã được sử dụng biện pháp tu từ nào?
Câu 44 Nhận định nào sau đây chính xác nhất với mục đích, tác dụng của thể văn cáo?
Câu 45 ‘‘Ngày mười tám, trận Chi Lăng, Liễu Thăng thất thế,
Ngày hai mươi, trận Mã Yên, Liễu Thăng cụt đầu,
Ngày hăm lăm, bá tước Lương Minh bại trận tử vong,
Ngày hăm tám, thượng thư Lí Khánh cùng kế tự vẫn. ‘‘
(Bình Ngô đại cáo - Nguyễn Trãi)
Trong đoạn văn trên, biện pháp tu từ nào được Nguyễn Trãi sử dụng?
Câu 46 Tên tác phẩm nào dưới đây KHÔNG phải của Trần Quốc Tuấn?
Câu 47 Ý nghĩa đặc biệt của việc đánh giá trong bài điếu văn Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác của Ăng-ghen là
Câu 48 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Trung Nguyên đã xây dựng một thương hiệu cao cấp trong thị trường đang phát triển. Vào những năm 90, thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam mới chỉ 250 USD (số thống kê vào năm 2011 là 1. 200 USD), nhưng Trung Nguyên đã chọn chiến lược phát triển thương hiệu cao cấp với mong muốn thu hút thị trường trong nước cũng như xuất khẩu. Để làm được điều này, trước tiên Trung Nguyên cần phải thuyết phục người tiêu dùng nội địa sử dụng sản phẩm cao cấp, cũng như thuyết phục thị trường quốc tế rằng Việt Nam có thể sản xuất những loại cà phê cao cấp và chất lượng không thua kém ‘‘các tay chơi lớn’‘. Đặng Lê Nguyên Vũ tin rằng, người Việt có thể sản xuất được những loại cà phê sành điệu, chất lượng cao và giá cả hợp lý. Thế là vào những năm 1990, nhãn hiệu Trung Nguyên ra đời với một nhà máy và một chuỗi quán cà phê. Đưa ngành cà phê Việt Nam vượt ra khỏi mặc cảm là cà phê chất lượng thấp, giá rẻ.’‘
(Trích Bí quyết thành công của ông chủ Trung Nguyên, Báo Vietnet, 19/5/2014)
Hình ảnh ‘‘các tay chơi lớn’‘trong đoạn trích nói về điều gì?
Câu 49 Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
‘‘Chùa chỉ có một gian nằm trên một cột đá ở giữa hồ Linh Chiểu nhỏ có trồng hoa sen. Truyền thuyết kể lại rằng chùa được xây dựng theo giấc mơ của vua Lý Thái Tông (1028-1054) và gợi ý thiết kế của nhà sư Thiền Tuệ. Vào năm 1049, nhà vua đã mơ thấy được Phật bà Quan Âm ngồi trên tòa sen dắt vua lên toà. Khi tỉnh dậy, nhà vua kể chuyện đó lại với bày tôi và được sư Thiền Tuệ khuyên dựng chùa, dựng cột đá như trong chiêm bao, làm toà sen của Phật bà Quan Âm đặt trên cột như đã thấy trong mộng và cho các nhà sư đi vòng xung quanh tụng kinh cầu kéo dài sự phù hộ, vì thế chùa mang tên Diên Hựu. ‘‘
Trong đoạn văn trên, tác giả đã sử dụng phép thuyết minh nào?
Câu 50 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Ngọc trai nguyên chỉ là một hạt cát, một hạt bụi biển xâm lăng vào vỏ trai, lòng trai. Cái bụi bặm khách quan nơi rốn bế lẻn vào cửa trai. Trai xót lòng. Máu trai liền tiết ra một thứ nước dãi bọc lấy cái hạt buốt sắc. Có những cơ thể trai đã chết ngay vì hạt cát từ đâu bên ngoài gieo vào giữa lòng mình (và vì trai chết nên cát bụi kia vẫn chỉ là hạt cát). Nhưng có những cơ thể trai vẫn sống, sống lấy máu lấy dãi mình ra mà bao phủ lấy hạt đau hạt xót. Tới một thời gian nào đó, hạt cát khối tình con, cộng với nước mắt hạch trai, đã trở thành lõi sáng của một hạt ngọc tròn trặn ánh ngời.’‘
(Nguyễn Tuân, Tờ hoa, Tuyển tập Nguyễn Tuân, NXB Văn học, 1998)
Văn bản trên thể hiện đặc điểm nổi bật nào trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân?