KỲ THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐH QUỐC GIA HÀ NỘI PHẦN THI TƯ DUY ĐỊNH TÍNH ( Đề 2 )

Cài đặt đề thi
Thời gian làm bài

Vui lòng cài đặt đề thi trước khi làm bài

Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
''Hành tinh thứ năm rất lạ. Nó là cái bé nhất trong số các hành tinh. Ở đấy chỉ đủ chỗ cho một cây cột đèn và một người thắp đèn. Cậu hoàng tử nghĩ mãi nhưng không thể nào hiểu được tại sao, đâu đó trong bầu trời, trên một hành tinh không nhà cửa, không dân cư, lại có một cây cột đèn và một người thắp đèn để làm chi. Tuy vậy cậu em vẫn nghĩ thầm:
– Có lẽ người này là vô lý. Tuy thế ông ta còn ít vô lý hơn ông vua, ít vô lý hơn gã khoác lác, ít vô lý gã tư sản, ít vô lý hơn gã nát rượu. Khi ông ta thắp cây đèn của mình, như là ông ta làm sinh thêm một ngôi sao hay một bông hoa. Khi ông ta tắt cây đèn, ông ta giúp bông hoa hay ngôi sao ấy ngủ. Ấy là một công việc rất đẹp chứ. Việc ấy mới thật sự là có ích vì nó đẹp.
Khi đến gần tinh cầu, cậu em kính trọng chào người thắp đèn:
– Chào ông. Tại sao ông vừa tắt đèn đi đó?
– Điều lệnh mà, - người thắp đèn trả lời. – Chúc cậu một ngày tốt lành.
– Điều lệnh là cái gì vậy?
Và ông ta lại thắp đèn lên.
– Nhưng tại sao ông vừa lại thắp đó?
– Điều lệnh mà - người thắp đèn trả lời.
– Tôi không hiểu – cậu hoàng tử nói.
– Có gì mà hiểu, - người thắp đèn nói. - Điều lệnh là điều lệnh. Chúc cậu một ngày tốt lành.
Rồi ông ta tắt cây đèn.
Và ông ta rút chiếc mùi soa kẻ ô vuông đỏ của ông thấm mồ hôi trên trán.
– Nghề của ta làm đây thật kinh khủng. Xưa kia dễ chịu hơn. Sáng ta tắt, chiều ta thắp. Phần ngày còn lại ta nghỉ, phần đêm còn lại ta ngủ...
– Nhưng sau đó điều lệnh thay đổi sao?
– Điều lệnh không thay đổi - người thắp đèn nói. - Bi kịch là chỗ này đây! Cứ mỗi năm hành tinh này lại dần dần quay nhanh hơn, thế mà điều lệnh không thay đổi!
(Saint Exupery, Hoàng tử bé, NXB Kim Đồng, 2017, tr 60-61)
Câu 1 Vì sao cậu hoàng tử nghĩ rằng người thắp đèn trên hành tinh thứ năm là người ''vô lý''?
Câu 2 Tại sao người làm công việc thắp đèn cần thực hiện theo ''điều lệnh''?
Câu 3 Tại sao người thắp đèn cảm thấy công việc của ông ta ngày càng khó khăn hơn?
Câu 4 Câu nào sau đây nêu đúng ý nghĩa của câu chuyện giữa hoàng tử bé và người thắp đèn?
Câu 5 Theo lời của người thắp đèn, điều gì khiến một công việc đơn giản trở nên phức tạp hơn?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
''Hai thôn chung lại một làng,
Cớ sao bên ấy chẳng sang bên này?
Ngày qua ngày lại qua ngày,
Lá xanh nhuộm đã thành cây lá vàng.
Bảo rằng cách trở đò giang,
Không sang là chẳng đường sang đã đành.
Nhưng đây cách một đầu đình,
Có xa xôi mấy mà tình xa xôi…
(Nguyễn Bính, Tương tư)
Câu 6 Không gian xuất hiện trong văn bản trên là
Câu 7 Xác định thể loại của đoạn thơ trên?
Câu 8 Ý nào sau đây đúng với nội dung của đoạn thơ trên?
Câu 9 Trong đoạn thơ trên, câu thơ nào đã thể hiện rõ nhất khoảng thời gian chờ đợi của nhân vật?
Câu 10 Xác định cách gieo vần chủ yêu trong đoạn thơ trên?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
Hài hước sẽ làm cho bất kỳ một cuộc hội thoại nào trở nên phong phú. Nhưng không phải sẽ bắt đầu bằng những lời bông đùa: ‘’Này, đã nghe về chuyện…’‘ Hãy chuẩn bị cho sự hài ước của bạn và dùng nó hợp lý.
Nếu những người thành đạt sắp phát biểu trên truyền thông, họ sẽ phải trằn trọc để tìm ra những cụm từ mà báo chí sẽ cóp nhặt. Tôi không biết liệu Jeanne Calment, lúc đó chính thức được công nhận là người già nhất thế giới, có tìm kiếm sự nổi tiếng vào cái ngày sinh nhật thứ 122 của mình hay không? Nhưng bà đã tạo ra một chủ đề trên toàn thế giới khi phát biểu trước giới truyền thông ‘‘Tôi chỉ mới có một nếp nhăn, và hiện tôi đang ngồi lên nó’‘.
Mark Victor Hansen, một nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực của mình nhưng đối với những người ngoài ngành tên ông lại khá xa lạ, đã trở nên nổi tiếng trong toàn quốc khi ông dùng một cái tiêu đề đầy sức hút cho cuốn sách đồng tác giả với Jack Canfield, Hạt giống tâm hồn. Ông nói với tôi rằng cái tên ban đầu được chọn là 101 câu chuyện thú vị. Cái tên ấy có thể tiến được bao xa? Ngay sau đó thế giới tiếp tục hoan nghênh các tác phẩm khác, Hạt giống tâm hồn phụ nữ, Hạt giống tâm hồn cho thiếu niên, Hạt giống tâm hồn Mẹ, cộng với những phiên bản hạt giống thứ hai, thứ ba, thứ tư xuất hiện trên giấy, băng đài, băng video, và trên lịch.
(Leil Lowndes, Nghệ thuật giao tiếp để thành công, NXB Dân Lao động, 2023, tr 181-182)
Câu 11 Trong bài viết, tác giả sử dụng ví dụ của Jeanne Calment để làm rõ nội dung gì?
Câu 12 Tại sao việc chọn tiêu đề cho cuốn sách của Mark Victor Hansen lại trở thành quyết định quan trọng trong sự nghiệp của ông?
Câu 13 Tại sao tác giả đưa ra ví dụ về Jeanne Calment và Mark Victor Hansen trong bài viết?
Câu 14 Trong bài viết, tại sao tác giả lại chia sẻ câu chuyện về dự định đầu tiên của Mark Victor Hansen khi viết sách?
Câu 15 Tại sao việc tạo ra các phiên bản thứ hai, thứ ba, thứ tư của cuốn sách ''Hạt giống tâm hồn'' được đề cập trong bài viết?
Dựa vào thông tin dưới đây để trả lời các câu sau
‘’Vợ Điền sầm mặt, ẵm con đi nằm. Điền thấy hơi hả dạ. Nhưng bỗng con bé Hường chạy vội ra đầu chái, về phía giường Điền, Điền nghe tiếng đôi guốc của nó lẹc kẹc rất nhanh một thoáng, rồi im lặng. Rồi Hường xịt mũi. Nó xụt xịt rất lâu ngoài ấy. Nó nghẹt mũi hay là nó khóc? Điền cố lắng tai nghe. Hắn nghe thấy những tiếng Hường nức nở. Hắn đột nhiên run người. Lòng hắn quang ra. Những ý nghĩ giận hờn bừa bộn vụt tan. Còn lại cái hình ảnh bé nhỏ của Hường với cái mặt đầy mụn và sưng lên của nó, đôi mắt giàn giụa nước và miệng mếu. Con bé còn nhỏ tuổi nhưng đã rất hay khóc vụng, mỗi lần khóc, nó lại tránh ra một chỗ, cố nén tiếng không cho ai biết. Điền thấy thương nó quá, tội nghiệp cho con bé. Nó ốm đau luôn và thường thường bị mẹ mắng chửi suốt ngày như tát nước. Mẹ nó mắng chửi nó, nhiều khi bất công và vô lý. Nhưng lạ thay! Lúc này Điền không vin vào đấy mà trách vợ. Hắn thấy vợ hắn không tệ. Thị cũng thương con lắm. Những lúc thị gắt gỏng với con như thế chỉ là những lúc thị sốt ruột quá, lo lắng quá. Cũng như hắn vậy, sao hắn nỡ đem lòng giận thị? Ai chả thế? Người không phải là thánh. Sự khổ sở dễ khiến lòng chua chát.’’
(Nam Cao, Nước mắt)
Câu 16 Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là
Câu 17 Giọng điệu chính của đoạn văn trên là?
Câu 18 Từ ‘‘quang’‘ trong câu văn ‘‘Lòng hắn quang ra.’‘ có nghĩa là
Câu 19 Ý nghĩa chính của đoạn văn trên là gì?
Câu 20 Dòng nào sau đây không phải là nội dung được phản ánh trong đoạn trích?
Câu 21 Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
‘‘Trước ngày 9 tháng 3, biết bao lần Việt Minh đã kêu gọi người Pháp liên minh để chống Nhật. Bọn thực dân Pháp đã không đáp ứng lại thẳng tay khủng bố Việt Minh hơn nữa. Thậm chí đến khi thua chạy, chúng còn nhẫn tâm giết nốt số đông tù chính trị ở Yên Bái và Cao Bằng.
Tuy vậy, đối với người Pháp, đồng bào ta vẫn giữ một thái độ khoan hồng và nhân đạo. Sau cuộc biến động ngày 9 tháng 3, Việt Minh đã giúp cho nhiều người Pháp chạy qua biên thùy, lại cứu cho nhiều người Pháp ra khỏi nhà giam Nhật và bảo vệ tính mạng và tài sản cho họ.
Sự thật là từ mùa thu năm 1940, nước ta đã thành thuộc địa của Nhật, chứ không phải thuộc địa của Pháp nữa. Khi Nhật hàng Đồng minh thì nhân dân cả nước ta đã nổi dậy giành chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. ‘‘
(Hồ Chí Minh, Tuyên ngôn độc lập, Ngữ văn 12, tập 1)
Đoạn trích sử dụng thao tác lập luận chủ yếu nào?
Câu 22 Dòng nào không nêu đúng các luận cứ cho luận điểm: Sách đem lại cho ta nhiều điều bổ ích?
Câu 23 Xác định thao tác lập luận chính trong văn bản sau:
‘‘Nguyên tố cơ bản của sinh mệnh là thời gian. Thời gian là một chuỗi con số khô khan đơn điệu nhưng lại thần kì. Muốn đem chuỗi số này đến một môi trường tốt để phát huy tới cực điểm, đòi hỏi phải học được cách giải tổng hợp.
Từ phép cộng trừ nhân chia bậc tiểu học tới phép phân giải nhân thức bậc trung học, lại tới phép hàm số và vi tích phân của bậc đại học, khái niệm toán học đã được thăng cấp, tuổi tác của bản thân cũng tăng lên, sự lí giải cuộc đời cũng dần dần phức tạp. Hằng số và biến số của cuộc đời dù khó giải và nắm vững, nhưng con đường đời nói chung đều phải dựa vào viêc vận dụng phép giải tổng hợp bốn phép tính cộng trừ nhân chia. ‘‘
Câu 24 Đọc đoạn trích sau:
‘‘(…) Ăn Tết rừng xong
từ giã chú tắc kè
chúng tôi xuôi - ào ào cơn lũ đổ
các binh đoàn tràn vào thành phố
đang mùa thay lá những hàng me
Lá me vàng lăn tăn trải thảm phố hè
chồi xanh lăn tăn nơi đầu cành run rẩy
cơn gió thoảng chút hương rừng đâu đấy
hạt mưa đầu mùa trong suốt giữa lòng tay
Người bạn tôi không về tới nơi này
anh gục ngã bên kia cầu xa lộ
anh nằm lại trước cửa vào thành phố
giây phút cuối cùng chấm dứt cuộc chiến tranh
Đồng đội, bao người không ‘‘về tới’‘ như anh
nằm lại Cầu Bông, Đồng Dù, và xa nữa...
tất cả họ, suốt một thời máu lửa
đều ước ao thật giản dị: sắp về!’‘
(Trích Tiếng tắc kè kêu trong thành phố, Nguyễn Duy, Thơ Nguyễn Duy, NXB Hội nhà văn, 2000)
Xác định các phương thức biểu đạt trong đoạn trích trên?
Câu 25 Đọc đoạn trích sau:
‘‘Ở Bắc Kỳ, các thầy phù thủy chế ra những bức tượng nhỏ bằng gỗ mà họ dùng để yểm bùa. Những hình nhân nhỏ này là bản sao của những người mà họ muốn ám hại. Họ cắt xén các bộ phận của hình nhân và kẻ được đại diện bởi hình nhân đó sẽ phải chịu đau đớn ở phần thân thể tương ứng với phần bị cắt xén trên hình nhân. Đôi khi hình nhân bị chặt đầu, và trong trường hợp đó thì cá thể kia sẽ chẳng còn sống được bao lâu nữa. Những người thợ mộc ác ý đôi khi sẽ đặt lên mái nhà những hình nộm bằng gỗ hoặc bằng giấy, trên tay cầm những cây gậy, một con dao hoặc một cái xô. Nếu hình nhân cầm gậy hoặc dao, chúng gây ra những cuộc ẩu đả, trộm cướp trong nhà; nếu hình nhân cầm xô, toàn bộ gia sản tiêu tán dần, như bị cạn kiệt do tác động bí ẩn của chiếc xô. Người ta cũng đặt trong bếp, trong ống khói, hai hình nộm gắn trên trục quay. Khói bốc lên khiến chúng quay, và thế là làm nảy sinh giữa vợ chồng nhà ấy những cuộc cãi vã bất tận. Trong ngôi nhà, chỉ cần một khúc gỗ dùng làm cột hay kèo bị đặt ngược là đủ để gia đình ấy phát sinh bao nhiêu là lục đục. Nếu thợ xây muốn hại gia chủ, họ giấu đâu đó một con dao và quay lưỡi dao về phía giường ngủ. Hễ ai ngủ trên giường ấy sẽ nhiễm thói quen đánh nhau bằng những vật dụng sắc nhọn. ‘‘
(Paul Giran, Phù thuật và tín ngưỡng An Nam, NXB Thế giới, 2021)
Xác định phương thức biểu đạt trong đoạn trích trên?
Câu 26 Đọc câu sau và cho biết phương châm hội thoại nào đã không được tuân thủ: Én là một loài chim có hai cánh.
Câu 27 Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp, ngữ nghĩa, logic, phong cách…
Văn học chữ Hán bao gồm các sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. Thể loại văn học này xuất hiện sớm, tồn tại trong suốt quá trình hình thành và phát triển của văn học trung đại, bao gồm cả thơ và văn xuôi.
Câu 28 Xác định một từ/cụm từ SAI về ngữ pháp, ngữ nghĩa, lô-gích, phong cách.
Trong quá trình hình thành và phát triển của mỹ thuật Việt Nam, hình tượng người thiếu nữ luôn là nguồn cảm hứng dạt dào, vô tận và là đề tài để các nghệ sĩ sáng tạo nên một tác phẩm nổi tiếng.
Câu 29 Từ chỉ tình thái trong ngoặc trong câu: ''Giúp tôi [với], lạy Chúa!'' thuộc nhóm nào và có ý nghĩa gì?
Câu 30 Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau:
‘‘Lý thuyết màu sắc vừa là khoa học vừa là ………. sử dụng màu sắc. ‘‘
Câu 31 Tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau:
''Dù đi du học bằng học bổng hay nhận được hỗ trợ tài chính từ gia đình thì các du học sinh cũng vẫn có những ………… nhất định về tâm lý, ít nhất là áp lực về kết quả học tập sau những năm tháng học tập, trải nghiệm ở một quốc gia khác. ''
Câu 32 Dòng nào dưới đây nói đúng về đặc trưng của văn học dân gian Việt Nam?
Câu 33 Chọn một từ/cụm từ thích hợp nhất để điền vào chỗ trống trong câu sau:
Gốm Chu Đậu phát triển rực rỡ vào giai đoạn thế kỷ 14 đến thế kỷ 17. Sau hơn ba thế kỷ thất truyền, nay gốm Chu Đậu hồi sinh, trở thành mặt hàng …………. …………. có giá trị. Sự phục hồi của làng gốm còn tạo nhiều tiềm năng phát triển du lịch làng nghề cho địa phương.
Câu 34 Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau:
‘‘Trong thời gian……, tôi đã đọc sách và tìm hiểu những câu chuyện về linh hồn và sự…… linh hồn sau khi con người ta chết đi.’‘
Câu 35 Chọn từ/cụm từ thích hợp nhất để điền vào chỗ trống trong câu dưới đây:
…………. biến thể Omicron xuất hiện khiến cho số ca nhiễm Covid-19 có chiều hướng tăng ……………. một một số quốc gia châu Âu quyết định siết chặt các biện pháp hạn chế lây nhiễm.
Câu 36 Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.’‘
(Quang Dũng, Tây Tiến, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018)
Câu thơ ‘‘Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy’‘ đã được sử dụng biện pháp tu từ nào?
Câu 37 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy
Mất ổ đàn chim dáo dác bay’‘
(Nguyễn Đình Chiểu, Chạy giặc, Ngữ văn 11, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018)
Hai câu thơ trên sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Câu 38 rong thơ văn Nguyễn Trãi, tác phẩm nào được gọi là áng ''thiên cổ hùng văn''?
Câu 39 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ đàn.’‘
(Nguyễn Tuân, Người lái đò sông Đà, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2021)
Những biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu: ‘‘Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc’‘?
Câu 40 Chi tiết nào trong các chi tiết sau mang nghĩa khái quát nhất về sự tài hoa hơn người của ông Huấn Cao trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân?
Câu 41 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Người đàn bà dường như lúc này mới cảm thấy đau đớn - vừa đau đớn vừa vô cùng xấu hổ, nhục nhã.
- Phác, con ơi!
Miệng mếu máo gọi, người đàn bà ngồi xệp xuống trước mặt thằng bé, ôm chầm lấy nó rồi lại buông ra, chắp tay vái lấy vái để, rồi lại ôm chầm lấy. Thằng nhỏ cho đến lúc này vẫn chẳng hề hé răng, như một viên đạn bắn vào người đàn ông và bây giờ đang xuyên qua tâm hồn người đàn bà, làm rỏ xuống những dòng nước mắt, nó lặng lẽ đưa mấy ngón tay khẽ sờ lên khuôn mặt người mẹ như muốn lau đi những giọt nước mắt chứa đầy trong những nốt rỗ chằng chịt.’‘
(Nguyễn Minh Châu, Chiếc thuyền ngoài xa, Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2014)
Cách kể trong đoạn trích có tác dụng:
Câu 42 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.
Vườn ai mướt quá, xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.’‘
(Hàn Mặc Tử, Đây thôn Vĩ Dạ, Ngữ văn 11, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
Biện pháp tu từ nghệ thuật nào được sử dụng trong câu thơ sau:
‘‘Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên’‘?
Câu 43 Giọng điệu trong bốn câu thơ mở đầu bài Vội vàng (Xuân Diệu) như thế nào?
Câu 44 Đọc bài thơ và trả lời câu hỏi:
‘‘Quyện điểu quy lâm tầm túc tụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng’‘
Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
Câu 45 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Ngày thứ nhất – ai biết đích ngày nào – chữ tôi xuất hiện trên thi đàn Việt Nam, nó thực bỡ ngỡ. Nó như lạc loài nơi đất khách. Bởi nó mang theo một quan niệm chưa từng thấy ở xứ này: quan niệm cá nhân.’‘
(Hoài Thanh, Một thời đại trong thi ca, Ngữ văn 11, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017)
Dấu hai chấm trong câu văn: ‘‘Bởi nó mang theo một quan niệm chưa từng thấy ở xứ này: quan niệm cá nhân ’‘ có tác dụng:
Câu 46 Trong đoạn: ''Ta đây... lấy ít địch nhiều'', Nguyễn Trãi đã dùng phương thức biểu đạt gì là chủ yếu để khắc họa hình ảnh Lê Lợi, vị chủ tướng của đoàn quân Lam Sơn?
Câu 47 Trong văn bản Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác, việc không nói nhiều đến cái chết đã
Câu 48 Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi:
‘‘Trong 24 giờ qua, thế giới ghi nhận trên 472. 000 ca mắc COVID19 và 3. 796 ca tử vong. Pháp đứng đầu thế giới với trên 100. 000 ca nhiễm mới; Italy đứng thứ hai với 54. 762 ca; tiếp theo là Mỹ (40. 458 ca). Nga đứng đầu về số ca tử vong mới, với 981 người chết trong ngày; tiếp theo là Ba Lan (269 ca) và Ukraine (268 ca tử vong).
Theo trang thống kê worldometer. info, tính đến 6h ngày 22/12 (theo giờ VN), toàn thế giới đã ghi nhận tổng cộng 279. 801. 947 ca nhiễm virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19, trong đó có 5. 412. 909 ca tử vong. Số ca nhiễm mới trong 24 giờ qua là 472. 103 và 3. 796 ca tử vong mới.’‘
(Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Y Tế MOH)
Xác định phong cách ngôn ngữ trong đoạn trích trên.
Câu 49 Văn bản Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1 – 12 – 2003 thuộc loại văn bản nào?
Câu 50 Đối tượng hướng đến của văn bản Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1 – 12 – 2003 của Cô-phi An-nan là